Bloemendromen

Te koud, te hoog, te donker voor bloemen en bloeiende tuinen? Helemaal niet. Geurende rozen, geneeskrachtige kruiden en Engelse tuinen trekken bijen en bezoekers naar het Zwarte Woud.

Door Dominika Bulwicka-Walz

Het Zwarte Woud staat vol met dichte sparrenbossen, donkergroen en koud – zo luidt de algemene perceptie. Het is dan ook des te verrassender dat zonminnende rozen er welig tieren, medicinale planten de zon absorberen om hun effect te ontwikkelen, kleurrijke bloemen om de aandacht strijden en een Engelse tuin bezoekers uitnodigt tot een wandeling.

Op 700 meter hoogte, genesteld naast een eigen bron, worden bezoekers begroet door een Engelse tuin: een plek van gepaste rust en Britse sereniteit. Zelfs de rit naar de Moosbachtuin in Nordrach brengt je tot stilstand. Onvermijdelijk: de kronkelige weg naar het afgelegen huis op 700 meter boven zeeniveau maakt hard rijden onmogelijk.

Eenmaal boven opent zich een ongelooflijk mooi uitzicht over het Moosbachdal: naaldbomen zover het oog reikt, donkergroen tegen een blauwe lucht. Hierboven is de lucht frisser, het licht intenser. De stilte wordt alleen verbroken door een brutale haan die zijn aanwezigheid kenbaar maakt.

Om bezoekers te verwelkomen arriveren de zwart-witte bordercollies Luna en Cooper – belangrijke leden van het Moosbach Garden-team. In 2013 werden Thomas Huber en zijn man Andrew Huber-Froud verliefd op het huis in Nordrach. Ze waren zo gecharmeerd van het afgelegen landgoed in het Zwarte Woud dat ze het een jaar later kochten. Destijds was het omgeven door weilanden en weiden. Maar niet voor lang. Andrew tuiniert al sinds zijn dertiende. "Het is goed voor mijn geest en mijn hart", zegt de Brit. Hij gaf zijn passie voor tuinieren en zijn groene vingers door aan Thomas, en dus was het slechts een kwestie van tijd voordat de Engelse tuincultuur in het Zwarte Woud zou opbloeien.

De tuin was helemaal niet zo gepland. Hij is gewoon geëvolueerd, legt Thomas uit. En hij blijft evolueren, met steeds nieuwe ideeën die ontstaan en het kleine paradijsje dat voortdurend verandert. Hier worden een oude gieter en een pijp een fonteintje; daar worden oude dakpannen opgestapeld tot een laag muurtje. Bloeiende en geurige rozen, paarse bieslook (die Thomas, een gediplomeerd chef-kok, ook in zijn gerechten gebruikt), een bloedrode esdoorn, riddersporen en stralend blauwe irissen zijn een lust voor het oog. De meeste gasten van The Moosbach Garden zijn op zoek naar rust en vrede. Die vinden ze in de betoverende hoekjes van de tuin.

Baden-Baden is de bloemenstad. Preciezer gezegd: de rozenstad. Want in de rozennoviteitentuin op de Beutigheuvel vindt jaarlijks een van de belangrijkste wedstrijden ter wereld plaats. Prominent links van de ingang strijden de 143 nieuwe rozensoorten uit twaalf landen, waaronder Zuid-Korea en Nieuw-Zeeland, tegen elkaar. Ze worden al in de winter van het voorgaande jaar geplant en dan is het reikhalzend uitkijken naar welke veredelaar uiteindelijk de gouden roos mee naar huis neemt.

De wedstrijd, geboren uit noodzaak, werd in 1952 in het leven geroepen om Baden-Baden aantrekkelijker te maken voor toeristen. Na de zware oorlogs- en wederopbouwjaren moest de wereld worden opgefleurd en een positieve sfeer worden gecreëerd. Wat was daar beter geschikt voor dan levendige bloemendecoraties? De Badener Rosendagen waren geboren, met de toenmalige bondskanselier Konrad Adenauer als prominente beschermheer.

De fascinatie voor rozen is tot op de dag van vandaag onverminderd gebleven. Een wandeling door de tuin maakt al snel duidelijk waarom. Het is moeilijk te geloven hoe divers rozen kunnen zijn: klimrozen in zachtroze en geel slingeren zich langs bogen omhoog. Rozenstruiken met talloze gele bloemen en roze knoppen trekken meer dan alleen gevleugelde bezoekers. Bijvriendelijke rozen zijn momenteel erg in trek, meldt Markus Brunsing, hoofd van de gemeentelijke groendienst.

De ideale roos is gezond, heeft een prachtige bloei en een betoverende geur. Omdat geur een prominente rol speelt, zal dit kleurrijke spektakel ook in deze speciale categorie in de schijnwerpers staan. Vijf parfumeurs uit Frankrijk, Duitsland en Zwitserland reizen naar het evenement om te bepalen wie de geurprijs in ontvangst mag nemen. De jury is echter niet de enige die mag kiezen; ook het publiek mag zijn of haar favoriete roos kiezen.

Ulrike Armbruster Ze heeft zich volledig gewijd aan plantenkennis. Bijna alles wat de 62-jarige in haar boerentuin in Berghaupten kweekt, vindt een toepassing, zowel in de keuken als in haar medicijnkastje thuis. Voorkomen in plaats van genezen is het motto van de nu 62-jarige. Deze kennis heeft ze van haar moeder meegekregen, die op 104-jarige leeftijd overleed. Armbruster gelooft dan ook: "Oude kennis moet bewaard blijven." En zo vinden kruiden en planten hun weg naar haar dagelijks leven. Ze deelt haar kennis over de geneeskrachtige eigenschappen en toepassingen van planten tijdens cursussen en rondleidingen op de boerderij.

Ze legt uit hoe kruidnagelwortels als specerij gebruikt kunnen worden, hoe koolbladeren helpen bij kneuzingen, hoe je azijn kunt verfijnen met vlierbloesem en rozenblaadjes, hoe zelfgemaakte moerasspireazalven kunnen helpen bij rugpijn en hoeveel vitaminen en mineralen microgroenten bevatten. Om haar planten hun helende kracht volledig te laten ontplooien, moet de tuin zo natuurlijk mogelijk gedijen. Planten moeten in bloei staan, zodat bijen en mollige hommels naar hartelust kunnen foerageren. En daarna kunnen ze uitrusten in een houtstapel in het bijenhotel.

Armbruster houdt slakken op een zachte manier weg van haar sla door schapenwol over de grond te strooien. Dit natuurlijke product werkt ook als meststof en houdt water vast. Wat in de loop van de maanden niet vergaat, wordt in het voorjaar door vogels opgegeten om hun nesten mee te bekleden. Dus iedereen profiteert ervan.

Bij Ulrike Armbruster hebben mens en dier een klein paradijs gevonden. Zo divers als het Zwarte Woud zelf, zo gevarieerd en verrassend zijn de bloemenpracht daar. Soms verborgen, maar des te groter is de vreugde van het ontdekken van deze bloeiende schatten.